Exchange-traded funds (ETFs) staan bij de Pegulanten bekend als het wondermiddel voor de luie belegger. Het is een populaire manier om eenvoudig voor diversiteit in je portfolio te zorgen en te investeren in een groot aantal aandelen zonder deze los te hoeven kopen. Net als gewone aandelen kan je ETFs verhandelen op de beurs. Al eerder heb ik geschreven over hoe een ETF werkt, maar wat gebeurt er eigenlijk als een ETF de deuren sluit?
De basis
ETFs worden uitgegeven door een zogeheten sponsor. Dit is een fonds manager of financieel bedrijf dat de ETF uitgeeft en daarna in beheer neemt. De sponsor ontwikkeld een zogeheten index dat gebruikt wordt om te bepalen wat voor aandelen er in de ETF zullen worden opgenomen. Deze aandelen worden overigens over het algemeen niet verhandeld door de sponsor zelf, maar door institutionele investeerders. Wanneer de sponsor het fonds heeft aangemaakt worden de ETFs uitgegeven en kunnen deze verhandeld worden op de beurs.
Waarom zou een ETF stoppen?
Er zijn verschillende redenen waarom een ETF de deuren zou sluiten. Het hoeft namelijk niet altijd te betekenen dat de sponsor of het fonds failliet zou zijn. Het komt bijvoorbeeld ook voor dat een fonds niet genoeg middelen weet aan te trekken in de markt of bij institutionele investeerders waardoor het fonds niet genoeg rendeert voor de sponsor. Hierdoor kan de sponsor ervoor kiezen om het fonds bijvoorbeeld door te verkopen of te stoppen. Bij het besluit om een ETF te sluiten worden factoren afgewogen zoals het rendement, liquiditeit, assets under management, en interesse van investeerders.
Het proces
Wanneer een ETF van de markt gehaald wordt moet dit aan de hand van de wet- en regelgeving van het desbetreffende land. In Amerika wordt bijvoorbeeld toezicht gehouden door de Securities and Exchange Commission (SEC), in Nederland is het equivalent de Autoriteit Financiële Markten (AFM).
Het begint met een notificatie aan de investeerders dat het fonds zal gaan sluiten. De sponsor zal vaak berichtgeven in een persbericht, en daarna de investeerders los een bericht sturen ongeveer 1 tot 2 maanden voor de sluitingsdatum. In dit bericht wordt bijvoorbeeld aangegeven wat de laatste dag is dat de ETF nog te verhandelen is, en wat er zal gebeuren met de onderliggende assets (zoals aandelen). De volgende stap in het proces is het daadwerkelijk sluiten van de ETF.
ETF van de beurs gehaald en geliquideerd
Wanneer een ETF van de beurs gehaald wordt, en geliquideerd wordt, zal de sponsor alle assets under management verkopen. Dit zijn bijvoorbeeld de aandelen in de portfolio van het fonds. Wanneer deze verkocht zijn stort de sponsor de waarde van de ETF’s naar de toenmalige investeerders gebaseerd op de zogeheten net asset value (NAV). Met de NAV wordt de waarde van de onderliggende aandelen aangegeven. Zo kan een ETF door speculatie meer waard zijn dan de onderliggende aandelen bij elkaar (of juist andersom). Kort gezegd, krijg jij als investeerder de waarde van de ETFs in cash gestort op jouw beleggersrekening.
Samenvoegen van ETFs
Een andere vorm van het sluiten van een ETF is door deze samen te voegen met een ander fonds in plaats van het van de beurs halen en liquideren. Dit proces komt in verhouding veel minder vaak voor omdat het de goedkeuring van de aandeelhouders vereist. Dit kan een ongelofelijk langdurig (en dus duur) proces zijn. Nadat de ETFs zijn samengevoegd krijgen de investeerders automatisch aandelen van de nieuwe ETF die in verhouding dezelfde waarde hebben als de oude ETF die nu niet meer bestaat.
Wat betekent dit voor jou als investeerder?
Wanneer jij geïnvesteerd hebt in een ETF die gaat sluiten heb je de keuze om deze te verkopen of de sluitingsdatum af te wachten.
In het geval dat het fonds geliquideerd wordt:
De keuze wordt over het algemeen gemaakt gebaseerd op de prijs van de ETF versus de NAV. De NAV is namelijk wat jij krijgt uitgekeerd nadat het fonds geliquideerd wordt. Wanneer de NAV hoger is dan de koers van de ETF zou je er dus voor kunnen kiezen om te wachten zodat je meer geld uitgekeerd krijgt, dan je zou krijgen als je de ETF had verkocht. Zo kan het aandeel van de ETF 100 euro waard zijn en de NAV 110 euro, waardoor je 10 euro meer overhoudt na het sluiten door te wachten.
Hierbij is wel een kanttekening dat het proces een aantal dagen kan duren. In de tussentijd kunnen de onderliggende aandelen natuurlijk van prijs veranderen waardoor je wellicht toch minder overhoudt. Om deze reden zal een sponsor vaak aangeven dat het slimmer is om te verkopen voor de sluitingsdatum (hoewel dit de prijs kan drukken natuurlijk).
In het geval van het samenvoegen van ETFs:
De keuze zal in dit geval vooral afhangen van het nieuwe fonds. Past deze nieuwe ETF wel bij jouw doelen en portfolio? Zo zijn er verschillende factoren om naar te kijken zoals:
- Dekt de nieuwe ETF dezelfde markt als het oude ETF en past dit binnen jouw portfolio en diversificatie strategie?
- Wat zijn de kosten van de nieuwe ETF?
- Zijn de ratings veranderd (zoals de duurzaamheid rating)?
Conclusie
Wanneer een ETF gaat sluiten waarin jij geïnvesteerd hebt is het dus belangrijk dat je weet wat de vorm van het sluiten is. Zal het fonds geliquideerd worden, of samen gaan met een ander fonds? Kijk in het geval van liquideren dan goed naar de NAV, en in het geval van een samenvoegen naar de vorm van de nieuwe ETF.
